جاذبه‌های تاریخی

در برازجان آثار تاریخی مهمی وجود دارد ازجمله:

۱- کاخ زمستانی کوروش هخامنشی: در جنوب غربی برازجان، با قدمتی حدود ۲۵۰۰ سال که تلاش برای یافتن بقایای آن ادامه دارد.

۲- گوردختر: در روستای پشت پر، بخش ارم، مشابه مقبره کوروش، متشکل از ۲۴ قطعه سنگ؛ متعلق به مادر یا دختر کوروش هخامنشی.

۳- کاخ بردک سیاه: در ۱۲ کیلومتری شمال غرب برازجان، روستای درودگاه؛ مربوط به داریوش هخامنشی که تلاش برای یافتن بقایای آن ادامه دارد.

"کاخ بردک‌سیاه» کاخی مربوط به عصر هخامنشی است، ودر ۱۲ کیلومتری شهر برازجان واقع شده‌است، این کاخ در حاشیه رودخانه دالکی قرار دارد، و بعد از کاخ کوروش بنا شده و فاقد ظرافت‌ها و ترکیب خاص رنگ‌های سیاه و سفید کاخ‌های برازجان و پاسارگارد است. ظاهری کاخ سنگ سیاه از لحاظ سبک هنر معماری و ترکیب رنگ‌های سیاه و سفید و مشخصات ظاهری آن نشان می‌دهد که این کاخ بعد از کاخ برازجان ساخته شده‌است. کاخ سنگ سیاه دارای تالاری مرکب از ۱۰ ستون است ، در دو ردیف پنج تایی که به سبک و پلان و نقشه‌های هخامنشی ساخته شده و مخصوصا قابل انطباق با پاسارگاد و برازجان می‌باشد، اما در رعایت رنگ پایهٔ ستونها با این دومحل تفاوت دارد و استفاده از بست‌های دم چلچله ای بر روی یکی از پایه ستون‌های این کاخ قدمت آن را بعد از پاسارگاد و برازجان نشان می‌دهد. هم چنین این کاخ ظرافت کاخ کوروش در پاسارگاد و برازجان را ندارد."

۴- کوشک اردشیر: در مجاورت گوردختر؛ مربوط به عهد اردشیر ساسانی، ساخته شده با سنگ و ساروج.

۵- کاروانسرای مشیرالملک: در قلب برازجان، مربوط به اوایل قاجاریه، ساخته شده از سنگ با نمای بسیار زیبا و منحصر به فرد. این بنا در زمان پهلوی زندان بوده (از زندانیان معروف: آیت‌الله طالقانی، مهندس بازرگان، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بهرمانی و...) و اکنون در حال بازسازی است. همچنین کوه قلعه (در ارتفاعات شرق برازجان)، پل مشیرالملک (۲۴ کیلومتری شمال برازجان)، کاروانسرای دالکی، چهل خانه سعد آباد، قصر دختر و گوری گاه در تنگ ارم، قلعه سبز در شبانکاره، سد سبا در روستای کان سرخ وحدتیه (مربوط به هخامنشیان)، قلعه غضنفر السلطنه در کوه قلعه، بازار قدیمی و سرپوشیده برازجان ازجمله آثار تاریخی دشتستان هستند.

جاذبه‌های طبیعی

گیسکان، کوهستان سر به فلک کشیده و استوار چون مردم دشتستان، در شرق برازجان قرار دارد. رود شاپور (با ۲۳۰ کیلومتر طول) و دالکی (با ۲۱۵ کیلومتر طول و رود فصلی معروف آرد و در برازجان، از رودهای معروف شهرستان هستند. از درختان معروف این سرزمین نخل، گز، کویر و کنار (سدر) را می‌توان برشمرد. از حیوانات بومی هم می‌توان به گراز، بزکوهی، مارمولک و گوسفند و از پرندگان هم به کلاغ زاغی (قلاسوزوک)، فنچ تاجدار، فنچ مجنون، تیهو، چغول و سینه سرخ اشاره کرد. مهمترین جاذبه‌های طبیعی دشتستان عبارتند از: نخلستانهای سرسبز، شاهزاده ابراهیم(ع) در ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی برازجان و ارتفاعات اطراف آن، کوهستان گیسکان (دشت نرگسی و بام بلند)، آبشار شول ، آبشار فاریاب در پشتکوه، چشمه زیرراه در ۱۵ کیلومتری برازجان (روستای زیرراه)، چشمه آب گوگردی در دالکی، پارک جنگلی سرکره در ۸ کیلومتری جنوب برازجان، امامزاده شاه پسرمرد در بوشکان، سد انحرافی سرقنات، سد رئیسعلی دلواری (شبانکاره).

کشاورزی

برازجان قطب کشاورزی استان است و کشاورزی آن قدمتی ۷۰۰۰ ساله دارد. مجموع اراضی مزروعی این شهرستان ۲۴۰‎/۰۰۰ هکتار است. مهمترین محصول کشاورزی آن خرما است که از بیش از ۱۰‎/۰۰۰‎/۰۰۰ اصله نخل به دست می‌آید. مهمترین انواع نخل در این منطقه کبکاب، خاصه، قصب و شیخالی هستند. بیشترین کلزا، کاهو، تنباکو و گندم استان در دشتستان به دست می‌آید.

سوغات

مهمترین سوغاتی برازجان عبارت است از: خرما، رطب، خارک، حصیر و سایر محصولات بافته شده با برگ نخل، ظروف سفالی، قالی، قالیچه، گبه، گلیم، نمد، گیوه، عبا، ملحفه، قبا، ارده (شیره کنجد)، قلیه ماهی و میگو، انواع حلوا، گرده و مشتک و انواع دیگر نان محلی، لورک و ماست و سایر لبنیات محلی، خاک شیر (درمان درد معده)، زیره (دفع باد شکم)، بنگو، گل گاوزبان و شنبلیله.

صنعت

شهرک صنعتی بزرگ برازجان و شهرک صنعتی خوشاب دو شهرک صنعتی دشتستان هستند. از مهمترین کارخانه‌های آن می‌توان به سیمان دشتستان، گچ، دو کارخانه آرد، موادغذایی، دستمال کاغذی مبارک و وسایل بهداشتی، ایزوگام، لوله پلی اتیلن و صنایع مرتبط با نخیلات اشاره کرد.

مراکز آموزش عالی

دانشگاه آزاد واحد برازجان، دانشگاه پیام نور، دانشکده کشاورزی، مرکز تربیت معلم شهید رجایی، مدرسه علمیه ۱۴ معصوم (ع) آقایان و حضرت رقیه (س) (بانوان)، مراکز آموزش عالی دشتستان هستند که همگی در برازجان قرار دارند.

وضعیت فرهنگی

نشریه‌ها

اتحاد جنوب، دریای جنوب، آوای توّج

کتابخانه‌ها

مرکزی (۱۵٬۰۰۰ جلد)، شهید بهشتی (۷‎٬۰۰۰ جلد) و شهرداری (۵‎٬۰۰۰ جلد)؛ کتابخانه سایر شهرها نیز به تناسب جمعیت آن شهر کتاب دارد.

کتابنامه (برازجان)

• دلاوران دشتستانی؛ نوشته: اسماعیل شهر سبزی، ناشر : نوید شیراز.
• جایگاه دشتستان در سرزمین ایران وتحولات اجتماعی برازجان؛ نوشته: سروش اتابک زاده.
• دشتستان در گذر تاریخ؛ نوشته: محمد جواد فخرایی.